Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Deze column van Evelyn is verschenen in de Foodpersonality van julli/augustus 2019.

Een ‘gezond aanbod’ is bij Albert Heijn steeds meer onderdeel van de dagelijkse praktijk aan het worden, het is ook onderdeel van de missie van AH. De drogisterijketen van AholdDelhaize, Etos, lijkt een soortgelijke missie te hanteren. Halverwege vorige maand is er een pilotwinkel van Etos opengegaan in winkelcentrum Mall of the Netherlands, waar nog steeds aan verbouwd wordt. Volgens de media: een ‘wellbeing-Etos’, met als missie: de klant helpen om elke dag lekker in zijn of haar vel te zitten. Deze Etos biedt hiervoor persoonlijk beauty- en gezondheidsadvies. Eens een kijkje nemen wat Etos zoal bedoelt.

De Etos bevindt zich vrijwel direct naast de Jumbo Foodmarkt, met alleen nog een Kruidvat ertussen. Deze Etos verschilt inderdaad sterk van de andere. De look & feel is anders, de kleuren zijn anders. Een mooie, frisse winkel, deels een houten vloer, en deels zwarte en houten meubels. Als je binnenkomt valt meteen de nadruk op make-up artikelen en ‘beauty’ op, een mascarameubel lacht me toe, net als een molen met sierraden. Ook word ik op 1+1-acties geattendeerd, die ik van ‘de drogist’ gewend ben.

In de drogisterijsector ligt het promo-aandeel boven de 50%. Veel van mijn drogisterij-artikelen kan ik ook in een actie bij de supermarkt kopen, dus de drogisterij moet me met sterke promo’s trekken – of wellicht juist met ‘wellbeing’. En juist op dat vlak zie ik hier nieuwe producten en ‘diensten’. Op een beeldscherm in de etalage worden activiteiten aangekondigd. ‘Lekker in je vel met Vitalize, advies van een orthomoleculair therapeut‘, bijvoorbeeld. Of een ‘persoonlijk gezondheidsadvies’, ook van die orthomoleculaire therapeut. Een bijeenkomst van Yoni over ‘waar tampons van gemaakt zijn’. Of Bekijk je kindje met de Babywatcher‘. Achter in de zaak is een ruimte voor deze activiteiten. Een orthomoleculair therapeut, dat moet ik even opzoeken. Ook na het opzoeken blijft het voor mij wat onduidelijk wat dat nu is… nou ja, ‘iets met’ gezondheidsadviezen, voedingssupplementen, levensstijl, etc. De bijeenkomst over tampons, die laat ik graag schieten. De bijeenkomst over een Babywatcher, dat lijkt me wel wat. Het blijkt een apparaat te zijn dat je kunt huren en waarmee je thuis zelf echo’s van je ongeboren kind kunt maken en de foto’s daarvan kunt afdrukken. Grappig. Ook een beetje griezelig.

Achter in de winkel kan ik mijn BMI laten meten, op zo’n weegschaal die je gewoonlijk alleen in de sportschool of bij de fysiotherapeut ziet. De weegschaal meet van alles: je BMI, vetpercentage, vochtpercentage, spiermassa (aardig: mijn metabolische leeftijd is 40, wat dat ook moge betekenen, ik ben er blij mee). De meeste indicatoren staan gelukkig goed, dus weinig actie vereist. Rondom de weegschaal zie ik producten om mee af te vallen en spiermassa mee op te bouwen. Ik krijg de folder mee en ik word gewezen op de ‘vitaliteitscheck’, die net om het hoekje staat. Hier kan ik een scan maken van mijn hand, een snelle of een uitgebreide. De scan ‘leest’; de muis van mijn hand en adviseert vervolgens supplementen van het merk Just2BeFit. Ik scoor een 4,9 en er worden twee voedingssupplementen aanbevolen, ‘gepersonaliseerde voeding’ dus. Die twee aanbevolen producten kosten bij elkaar een kleine € 60,-, oké, maar dan wel met de belofte dat ik me echt vitaler ga voelen. Het zijn Zwitserse natuurproducten ‘voor een optimale balans’, wetenschappelijk onderbouwd door ons eigen DSM en aanbevolen door oud-schaatser Hein Vergeer. Ik vind de uitleg van het apparaat echter wat summier, en ik ben nog niet overtuigd.
Etos heeft natuurlijk ook voedingssupplementen. Zoals een eiland met producten van Orangefit: producen waarmee je binnen één minuut een complete maaltijd maakt en je lichaam alles binnenkrijgt wat het nodig heeft. Puur plantaardig, dus ‘beter voor jou en voor de wereld’. Er is ook een afslankversie van. Een plantaardige dieet- maaltijd, ‘rijk aan voedingsstoffen’, zodat je geen ongezonde tekorten creëert. De producten kunnen dus een maaltijd vervangen. Voor als je geen tijd hebt om te koken. Of voor onderweg of even snel voor het sporten.

Ook zie ik een schap met producten om beter te slapen. Dat is wel een probleem waar veel Nederlanders mee zitten. Je vindt er oliën, homeopathische middelen en van die kussens met kersenpitten.

Het schepsnoep is ingeruild voor schepnoten. Gezonder natuurlijk, hoewel, ook pindarotsjes in witte chocolade. Je kunt de noten in een beker scheppen. Ik hoop maar dat de rotatie hoog genoeg is om ze vers te houden.

Tot slot er zijn zelfcheckouts. Kassa’s waar je zelf je producten kunt scannen en afrekenen. Waarom ook niet, zou je zeggen. Hoewel, mag dat eigenlijk wel, zonder advies van de drogist? Als consument zal ik daar niet om treuren. Als ik advies wil, vraag ik het wel. En voor een paracetamolletje is dat obligate apothekersritueel niet nodig.

Alles bij elkaar schuift Etos naar mijn idee een beetje op richting Vitaminstore. Het bezoek heeft me wel aan het denken gezet. Eet ik wel gezond, beweeg ik wel genoeg? Misschien toch maar eens zo’n smartwatch kopen en weten hoeveel stappen ik nou echt zet per dag. Of wat vaker naar de sportschool. Van de andere kant, het aanbod van Etos overtuigt me lang niet altijd, omdat ik niet de autoriteit ervaar van een persoon met een witte jas uit de gezondheidszorg.
Wel een mooie winkel, dat wel.

Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Deze column van Evelyn is verschenen in de Foodpersonality van juni 2019.

Vorige week was ik in het  dorpje Wirdum, net onder Leeuwarden. Daar zag ik een voor mij onbekende supermarkt: Superrr. Dus een kijkje genomen.

Het blijkt een buurtsuper te zijn met een bijzondere signatuur. De 3-R-en staan voor retail, re-integratie en relatie met het dorp.
Het eerste dat opvalt is dat er vrijwel alleen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werken. Het is dus niet een supermarkt met een persoon die syndroom van down heeft. Nee, alle mensen die er werken zijn mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat zie je en dat geeft een heel sympathiek gevoel. Je relaxt, neemt de tijd, bent vriendelijk en krijgt een glimlach terug en een zeer betrokken winkelmedewerker tegenover je. Het blijkt een samenwerking met de gemeente en de sociale dienst. De mensen die er werken zitten in een re-integratie traject omdat ze een burn-out hadden of langdurig in de bijstand zaten, of hebben een handicap waardoor een reguliere baan minder goed bij ze past. Doel is om mensen meer kans te geven op betaald werk. Het is een leerplek voor mensen om te leren werken in een supermarkt. De bedoeling is dat ze doorstromen naar een betaalde baan. Daarnaast functioneert de Superrr als dagbesteding voor gehandicapten.

Voor het dorp is het het behoud of terugkeer van een buurtsupermarkt. In veel dorpen verdwijnen de voorzieningen en ook de supermarkt. Dat is lastig vooral voor ouderen, die minder mobiel zijn en dan hun boodschappen niet kunnen halen, maar ook het sociaal contact dat belangrijk is. De derde functie is dan ook de relatie met het dorp.

Maar eens een kijkje nemen. Als we binnenkomen is wordt er rechts in de winkel geklust en gebouwd. Daarboven hangt een grote luchtfoto van het dorp Wirdum met de kerk als centraal middelpunt. Vervolgens komen we voordat we bij de groente en fruit komen eerst een vitrine met gebak en een display met de lokale kruidenbitter ‘Het enige echte Wirdumer slokje’ tegen. Door de hele winkel vinden we lokale of streekassortimenten, zoals de droge worst. Er staat een display met wat Friese producten geschikt als cadeautjes, mokken met ‘Heit’ (vader) en ‘Beppe’ (oma) en koekje met ‘Beterschap’ of ‘Zomaar’ erop. In de schappen staat een compact assortiment, met onder andere het huismerk Gewoon van Superunie. Er is een koelkast met gekoeld bier.

Momenteel is er ook een actie voor de voedselbank. Bij de kassa staat een display waar je spullen kunt kopen voor de voedselbank. Die lever je na de kassa dan weer in in een container.
Opvallend in deze winkel is het grote aantal oudere bezoekers. Voor hen is het gemakkelijk boodschappen doen, actief blijven en je komt er nog eens iemand tegen om een praatje mee te maken. En je kunt langer thuis blijven wonen en bent niet afhankelijk van mensen in je omgeving voor je boodschappen.
Dat het iets duurder is wordt op de koop toe genomen, en als oudere heb je niet zoveel nodig. Voor gezinnen functioneert de winkel meer als winkel voor de vergeten boodschappen.

Een andere service is dat de winkel klusjes voor mensen kan doen. Boodschappen kunnen bijvoorbeeld bij ziekte thuis worden bezorgd, maar nog liever halen ze je op, zodat je je boodschappen kan doen, en brengen je naderhand terug naar huis en zetten de boodschappen nog even in de koelkast. Ook wordt er bij ziekte wel eens een tuintje gemaaid of ramen gelapt voor iemand uit het dorp.

Tot een paar jaar geleden was dit een SPAR buurt super. Ca. 6 jaar geleden zijn de winkels omgebouwd van Attent+ naar Superrr. SPAR belevert deze winkels ook nog steeds. Er zijn inmiddels 13 van deze Superrr buurtsupers in Nederland. Het assortiment wordt lokaal en per winkel bepaald door het team, en op vraag van de klanten, en afgestemd op de overige voorzieningen in het dorp. Is er al een slager, maar geen bakker, dan zal er meer nadruk op brood komen en zal er weinig tot geen vlees verkocht worden. Op deze manier worden de voorzieningen uitgebreid voor het dorp en de koek goed verdeeld. Het beste werkt het concept in dorpen waar de laatste winkel al een tijdje geleden was verdwenen. Bijvoorbeeld in ‘t Veld in Noord Holland heeft de dorpsstichting gezorgd voor een pand en het pand klaargemaakt voor de winkel. Het initiatief is ooit gestart in Almen en is onderdeel van Alliade, een zorgorganisatie uit Heerenveen.

Ik vind het een mooi initiatief. Mensen zinvol aan het werk krijgen, en een winkel voor het dorp behouden. Een mooi voorbeeld van een sociale invulling van de winkel voor het dorp.

Waarom komen niet alle innovaties op het schap?​

Innovatie is hartstikke belangrijk, maar is het wel voor iedereen even belangrijk?
Onze collega Tijn Bresser bekeek het door de ogen van de categoriemanager op het hoofdkantoor en schreef erover in de 4e editie van supermarkt.team.

Stel: Linda, de categoriemanager bij retailer X, is druk bezig. Zij moet haar promotieplanning voor Q3 nog aanleveren en heeft nog geen akkoord van alle leveranciers. Daarnaast is van een promotie die nu loopt de geschatte aantallen niet correct geweest en alle winkels bellen dat ze tekort komen. Net belde er ook nog een leverancier dat een product tijdelijk niet geleverd kan worden en zij moet voor de unitmanager nog een rapportage maken over de ontwikkeling van bio in haar categorie.
In al deze hectiek heeft zij een afspraak staan met de accountmanager van leverancier Y. Ze gaat naar het vergaderzaaltje en daar zit de accountmanager met een fantastisch, flitsende presentatie over een nieuw product dat ze op de markt gaan brengen. De onderzoeksresultaten zijn nog nooit zo positief geweest. Iedereen vindt het lekker en de aankoopbereidheid is heel hoog. Het gaat wel een miljoen omzet doen! De accountmanager vraagt aan Linda of ze het wil opnemen.

Wat gaat er nu door het hoofd van onze categoriemanager Linda? Waarschijnlijk: Ik heb al duizend artikelen in mijn categorie waar de klanten tevreden mee zijn. En als ik dit nieuwe product opneem moet ik er ook iets uithalen, dus van die voorspelde miljoen omzet (wat het waarschijnlijk niet gaat worden, want deze voorspellingen van leveranciers zijn vaak overdreven) moet ik eerst een bewezen omzet van iets anders uit het schap halen. En voor het opnemen van een nieuw product ben ik heel veel tijd kwijt voor het invoeren in alle systemen en het informeren van alle afdelingen. Dus zegt Linda tegen de leverancier: ‘Nee, te duur. We nemen het niet op’. Met één zinnetje heeft ze zichzelf veel werk bespaard.

Had dit ook anders gekund? Misschien wel. En de oplossing ligt volgens mij bij de leverancier. Probeer je in te leven in de categoriemanager. Vertel niet over het product, maar wat je voor haar kan betekenen. Hoe gaat het haar directe (categorie)problemen oplossen? Daarbij kun je denken aan het verzwaren van haar promotieplanning met extra investeringen en folderbijdragen. Het kan bijvoorbeeld ook helpen bij haar categorieopbouw, omdat de innovatie een specifieke klantengroep van de retailer aanspreekt door een bepaald gat in te vullen zoals glutenvrij. Uiteindelijk help je haar pas echt als je haar positie als categoriemanager in de organisatie versterkt. Kortom: als je als leverancier in gesprek gaat met een categoriemanager, zorg dan dat je kunt laten zien hoe deze innovatie haar categorie helpt en daarmee de formule van de retailer sterker zal maken. De categoriemanager ziet innovatie dan niet als veel moeite voor een klein beetje meer omzet, maar meer als een aanvulling en oplossing voor haar werk.

Marqt in Heemstede

Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Deze column van Evelyn is verschenen in de Foodpersonality van mei 2019.

Afgelopen maand opende Marqt alweer de derde winkel in de variant zoals de formule eruit ziet sinds de opening van Marqt in winkelcentrum ‘Brazilië’ in Amsterdam. Ditmaal in het centrum van Heemstede, een van de welvarendste gemeenten van ons land.

Een ritje naar Heemstede. In de hoofdwinkelstraat van Heemstede, waar je nog lekker voor de deur kunt parkeren, weliswaar betaald, een kijkje genomen.

De winkel heeft een brede gevel. Op de buiten¬gevel staat groot de aankondiging dat de oogst van de week ananas en mango zijn, met een kleine aanbieding: 2 voor € 4,-. Kortom, een uitnodiging om binnen te komen. Binnen begint met agf rechts en links loop je tegen de maaltijden in de koeling aan. Daar de aanbieding 2 voor € 12,-. Toch aantrekkelijk om er toch maar direct twee mee te nemen. Volgens mij zijn de multibuy-aanbiedingen nieuw, die heb ik niet eerder gezien. Maar het brengt me wel op ideeën. Naast maaltijden, vind ik ook eigentijdse snacks als een bekertje met falafel met hummus of pakjes met drie dadels als een soort reep.

Even verderop een meubel met ‘wat eten we vandaag?’, met alle ingrediënten voor twee gerechten, die je binnen 30 minuten op tafel kunt hebben staan.

Ditmaal een vegetarisch recept met gegrilde aubergine en een niet vegetarisch recept ernaast. En een koelvitrine met verse asperges, ‘Limburgs goud’ liefdevol afgedekt met een theedoek, tegen het uitdrogen.

Verder de winkel in zijn de eyecatchers het brood en, zoals ook in het verleden bij Marqt, de vis op ijs. Bij het brood bestaat een kant uit mooi ‘groot brood’, zoals wij dat noemen, met daarbij soorten die je hier verwacht, zoals spelt. Aan de andere kant taartjes, koeken, en chocolade voor de snelle trek. En suikerbrood om te proeven.

Wat valt verder op ten opzichte van het oude concept? Lage stellingen, waardoor je de hele winkel goed kunt overzien. Een duidelijke indeling voor momenten van de dag: ontbijt/lunch, snack en diner. En veel meer vers dan in het oude concept, de winkel lijkt 75% vers en nog 25% houdbaar te bevatten.

En veel meer focus op lekker en gemak. Met ook bijvoorbeeld de Pom-pies, hartige taarten dus, in dit geval met een lekkere vulling uit Rijnsburg, die ik ook bij de online-winkel Crisp gezien en geproefd heb. Maar vooral ook alle ingrediënten voor een lekkere gezonde eigentijdse maaltijd. Zoals een hele koeling met vleesvervangers, ‘de vegetarische vleesmarkt’, met tofu, tempeh, maar ook groenteburgers als onderdeel van de zogeheten ‘groene proteïne’-afdeling. Daar vind je ook andere ‘groene proteïne’, zoals noten, peulvruchten en paddenstoelen, met de nodige uitleg erbij. Het vlees zelf is me eigenlijk niet opgevallen, dat staat niet prominent gepresenteerd.

Er zijn wel houdbare producten, maar weinig wat ik ook in de reguliere supermarkt kan kopen. En ook veel minder dan in de ‘oude’ vestigingen. Maar wel de dingen die ik nodig heb om een gehele maaltijd te koken, zoals kruidenmixen. En er is bijvoorbeeld wel een prachtig schapje met ingeblikte vis in mooie verpakkingen.

Er is ook een tap waar je je eigen waterflesje kunt bijvullen. Omdat, zoals Marqt zegt, ‘het Nederlandse leidingwater dik in orde is’, ‘een van de beste ter wereld zelfs’. En we hebben niet nog meer plastic afval nodig, is de redenering.
Bij het afrekenen – bij Marqt kun je alleen pinnen, trouwens – bestel ik een cappuccino. Duurt even, maar smaakt erg lekker. Ik weet eigenlijk niet of ik deze nu betaald heb, of gekregen heb van de zaak.
Ik koop een recyclebaar tasje. De prijs is ook het statiegeld. Ik mag het de volgende keer als ik wil weer teruggeven. Dat is wel fijn, als je niet je hele huis vol wilt hebben met dit soort tasjes voor elke keer dat je je tasje vergeten bent.
Marqt is ooit ontstaan om samen met de leveranciers een eerlijke prijs voor toeleveranciers te krijgen en eerlijk eten te leveren. Het is nu ook een lekkere winkel, of eigenlijk een toegankelijke speciaalzaak met veel vers en gemak. Met als boodschap: ‘goed voor de wereld én goed voor mij’. Geen opgestoken vingertje, hoewel er nog wel ergens een bordje staat dat er niets onder de kostprijs verkocht wordt, omdat dan altijd iets of iemand de prijs betaalt. Goed kwaliteits-eten gemakkelijk gemaakt. Met een onderscheidend assortiment. Eigenlijk een lekkere buurtwinkel voor mijn dagelijkse eten.
En meer dan in het verleden een verleidelijke winkel: met informatie, proeven of inspiratie om je nieuwe dingen te laten proberen.
En waar de vorige vestigingen onderling nogal verschilden, zie je nu dat de laatste drie Marqt- winkels meer op elkaar lijken. Hiermee is de formule makkelijk uit te breiden naar meer vestigingspunten, en zo kan Marqt ook buiten de vier grote steden in de Randstad groeien, zoals hier in Heemstede, met als voorwaarde dat het verzorgingsgebied zich ervoor leent. Komende maand komt nog een nieuwe winkel in Bussum, vertelt de bedrijfsleider me. En als Marqt met deze nieuwe variant succesvol genoeg is, komen er dit najaar nog meer nieuwe vestigingen. Marqt lijkt er vaart achter te zetten.

Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Deze column van Evelyn is eerder verschenen in de Foodpersonality.

Dit voorjaar vernieuwde Albert Heijn in een van z’n filialen in Hoofddorp (filiaal Genderenplein) zowel assortiment als presentatie, vooral de agf-afdeling en de maaltijdopties die daar altijd bij in de buurt staan. Inmiddels heeft AH bekendgemaakt dat wat in Hoofddorp is gedaan, nu ook in 24 andere AH’s gaat komen. Het lijkt een geslaagd initiatief. Maar eens kijken wat ik er ervaar als ik er boodschappen ga doen en rondneuzen.

Als je binnenkomt, zie je als eerste een groot eiland van met voor mij toch wel verrassend seizoensfruit in de aanbieding: pluots en wilde perziken. Pluots zien eruit als kleine ronde appeltjes, iets tussen een pruim en een abrikoos in. Wilde perziken kennen we wel, dat zijn die wat platge­slagen perziken. Op het scherm staat informatie over welke groente en fruit er dit seizoen zijn. Hierdoor maak ik kennis met een nieuwe vrucht, in de aanbieding, dus maar een klein risico als het niet lekker blijkt te zijn.

Bij de groente komt vochtige damp uit een leiding, ziet er spannend uit, maar ik begrijp als klant eigenlijk niet wat het voor de groente doet. Nader onderzoek op internet wijst uit dat dit ‘dry mist’ heet en dat het volgens AH agf langer houdbaar maakt: de druppeltjes zorgen ervoor dat de groente en fruit niet uitdrogen en zorgen ook voor verkoe­ling, waardoor de producten ’s nachts niet naar de koelcel hoeven. Minder derving, mooi, maar als klant zou ik denken dat de groente bij AH altijd vers is. Dit lijkt dus meer een besparing dan een consumentenvoordeel. Daarnaast is er minder plastic nodig, waarschijnlijk omdat de producten minder uitdrogen. Min­der plastic zal de consument zeker toejuichen. Ondanks alle schermen en communicatie meldt AH hier niks over aan mij als ik er ben.

Zelf scheppen, knippen of pakken is wel het nieu­we stramien van deze AH. Er is een heel schap met ‘schepsnoepgroente’ Zelf kiezen uit verschil­lende soorten snoepgroente en die in een beker doen. Naast de bekende tomaatjes en paprikaatjes in meer kleuren ook radijs en minikomkommertjes, bakjes, vorkjes, mesjes erbij… De radijsjes lijken nog minder hard te lopen. Of ze kunnen minder goed tegen los in bakken liggen. Ze zien er wat minder uit. Maar misschien moeten we daar nog aan wennen bij snoepgroente. Of zouden ze gebaat zijn bij ‘droge mist’ Daarnaast kun je zelf kruiden afknippen en per 10 gram afrekenen. En verschillende soorten losse paddenstoelen zelf in een zak doen.

Als ik me omdraai, zie ik het ‘grow your own’- schap, een vier meter lang schap vol met zaadjes, stekjes en plantjes om je eigen groente, fruit en kruiden te kweken in je eigen moestuin. Maar er liggen ook zakken met bollen, zoals tulpenbol­len. De moestuin, als vervolg op de succesvolle moestuinacties lijkt het inderdaad een superidee, maar het lijkt me vooral iets voor het voorjaar. Ik ben benieuwd of mensen bloembollen bij de Appie gaan kopen in andere seizoenen.

Dan kom ik bij een eiland met de groentepakketten zoals ik die ook uit mijn AH ken. En daarnaast liggen twee Allerhande-maaltijdboxen, met complete maaltijden, inclusief vlees. Dat hebben wij niet in onze AH. Zo te zien worden de maaltijden elke week gewisseld. Ik kan kiezen uit een tostadapakket en een pakket kiptajine met couscous. Ik kies voor het tostadapakket, met avocado’s, ei en een salsa van limoentomaten, dat ook nog eens vegetarisch is. Goed dat AH ook meer met vegetarisch doet, daar spreekt AH de vegetariërs mee aan, maar ook de flexitariërs die het lastig vinden een lekkere vegetarische maal­tijd op tafel te zetten.

Even een zijpaadje: die tostada’s naderhand thuis klaarmaken levert een verrassende en lekkere maaltijd op, maar is behoorlijk wat werk nog. Een ‘kwartiertje en klaar’? Nee, ik geloof niet dat ik dat gered heb. Of was dat voor de andere serie producten, ‘Koken voor 2’? De prijs is met z’n € 12,50 voor twee personen ook nog wel pittig. Als ik op Ah.nl kijk, zie ik dat er elke week acht Allerhande-maaltijdpakketten zijn, waarbij je kunt kiezen tussen twee of vier personen. Maar dat lijkt te veel om allemaal in de winkel te leg­gen. Na de maaltijdboxen gaat het schap over in stoommaaltijden en salades, gepresenteerd in een zogeheten ‘watervalkoeling’, waardoor je de producten beter ziet dan in een wandkoeling. Tot slot staan hier ook de bekers verse pureersoep, bekers vol gesneden verse groente met een kruidenzakje erbij, waarmee je in vijftien minuten verse zelfgemaakte soep kunt maken.

Ik loop door naar de borrelcorner, het nieuwe, ‘vierde’ maaltijdmoment. Die ziet er mooi uit. Een blik op de producten verrast me wel: er lig­gen ook producten als ham en filet americain, dat is voor mij persoonlijk gewoon broodbeleg. De achterwand vormt wel weer een verleidelijke pre­sentatie met buitenlandse kazen en tapas, maar daar zou ik dan ook meer wijn bij verwachten; nee, niet de hele categorie, maar gewoon wat wijn als impuls, zoals ik dat in sommige AH XL’s al eerder zag. Het is toch een borrelassortiment?

Bij de dkw is bijna niks veranderd, op twee ele­menten na: elektronische prijskaartjes en bij som­mige productgroepen is dat idee van ‘zelf tappen, pakken, samenstellen’ doorgetrokken. Bij een patisseriekoeling met bonbons: zelf pakken en je keuze samenstellen. Daaronder: zelf scheppen met keuze uit zes soorten nootjes met chocolade coating. Zelf tappen, ook bij het broodbeleg, keuze uit vijf soorten hagelslag en drie soorten gepofte maïs (met choco-omhulling).

Al met al? Sommige details hebben me verbaasd, maar desondanks: alles bij elkaar veel gezonde vernieuwing, veel nadruk op innovatie, verse agf, gemak en zelf kiezen. Wat mij betreft, blijft het niet bij die 24 AH’s, maar mag het in ‘mijn AH’ ook doorgevoerd worden.

Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Deze column van Evelyn is eerder verschenen in de Foodpersonality.

Sinds december konden AH-medewerkers het systeem ‘tap to go’ testen in de AH To Go van het hoofdkantoor. Nu is het er echt: ‘tap to go’ in de AH To Go in het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam. Op naar het AMC. Geluk­kig heb ik daar nog nooit hoeven zijn…

Het AMC heeft een groot overdekt binnenplein, met winkels en eetgelegenheden. Medisch en verplegend personeel, artsen, patiënten, bezoe­kers, schoonmakers en bouwvakkers lopen af en aan. En waar je een kop koffie of iets te eten kunt kopen, is het extra druk. En dat is bij de AH To Go hier. Voor de ingang reclame op het stoepbord met ‘tap to go’: ‘supersnel betalen en nooit meer langs de kassa – activeer ‘m in de app’. Op de andere kant de uitleg, en ook op een beeldscherm draait een filmpje met uitleg.

Dus ik aan de slag. Eerst een folder met kaart ge­vonden in de winkel. Daarna de app gedownload, Android of iOS, dus zowel Google- als Apple- besturing (in tegenstelling tot wat in de media gemeld werd, beide zijn mogelijk). Je moet de app aan je ah.nl-account koppelen. Dan het nummer van de ‘tap to go’-kaart invoeren. Je ontvangt een code per sms om je telefoonnummer te bevesti­gen. Tot slot moet je het kaartnummer koppelen aan je bankrekening en een proefbetaling van 1 cent doen, en dan werkt het. Helaas kan ik die cent hier niet overmaken, omdat het een onbe­kend rekeningnummer is en ik geen ‘e-dentifier’ van de bank bij me heb. Dus les één voor ieder­een die hier ook eens boodschappen wil doen om het uit te testen: meld je van tevoren thuis aan! Het gevolg is wel: er zit niets anders op dan ge­bruikers te observeren, boodschappen doen gaat niet lukken. Nou is observeren in deze AH To Go geen saaie bedoening. Ik zie al behoorlijk wat mensen die de app of hun smartphone gebruiken. Voor de koffieapparaten van AH staat een bordje met ‘tap only’, dus daar kun je alleen nog maar ‘tappen’, maar ook daar is het druk.

Hoe werkt het? Hou je kaart kort tegen het elektronische prijskaartje van het product dat je wilt hebben. Het prijskaartje laat een blauw lichtje zien. Bedenk je je, dan hou je je kaart weer drie seconden tegen het prijskaartje, het licht oranje op en dan is het product weer van je aankopen- lijst verwijderd. Je kunt in plaats van de kaart ook je telefoon met tap to go-app waarop je ingelogd bent voor het prijskaartje houden. En dan zie je je aankoop meteen op het scherm verschijnen. Na tien minuten wordt het bedrag automatisch van je rekening afgeschreven.

Ik zie best al wat witte jassen naar binnenlopen en heel geroutineerd hun pas of telefoon gebrui­ken. Supersnel en efficiënt. De kassa overslaan scheelt echt veel tijd, te meer omdat vaak alle tien zelfscankassa’s al bezet zijn. Ook zie ik klanten nog wat onwennig hun telefoon te lang en/of te vaak voor het prijskaartje houden. En dan nog eens, om de dubbele scans er weer af te halen. Onwennig of niet en los van wat er nog aan privacy discussies voorbij zal komen, ik denk dat dit aan een enorme behoefte voldoet. Geen tijd kwijt in de lunch- of koffiepauze aan wachten in de rij om af te rekenen. Alsof je iets uit je eigen koelkast pakt. In een tijd dat we het allemaal druk hebben en geen tijd. in plaats van in drie minuten sta je nu in twintig seconden weer buiten. Als we kijken wat een vlucht contactloos betalen heeft genomen in Nederland, verwacht ik dat de consument tap to go ook gaat omarmen. Tijd­winst is juist een pre in een AH To Go: op een station wil je je trein halen, bij een pompshop wil je snel door naar je werk, een afspraak, naar huis.

‘En hoe zit het dan met derving/diefstal?’, klonk het begin deze maand vooral op sociale media en in de pers. Ik denk zelf dat het aantal gevallen van diefstal niet groter zal zijn dan bij de zelfscankassa’s die nu al op de stations staan. Spar en AH bevestigen dat met de opmerking dat als mensen willen stelen, ze dat toch wel doen. Misschien zijn er plekken in Nederland waar je het niet zou uit­proberen, maar klaarblijkelijk zijn de ervaringen van AH met de zelfscankassa’s positief genoeg om hier met dit tap to go-systeem te experimenteren. En diefstal van je tap to go-kaart? Dan moet je die blokkeren, net als bij een gestolen of kwijtgeraakte pinpas. Het is wél een betaalmiddel! Daarover lees ik in de algemene voorwaarden niets, maar een telefoontje naar de klantenservice leert: is je kaart gestolen, bel dan de klantenservice, die blokkeert de kaart en vraagt een nieuwe aan.

Na de start in deze AH To Go zal AH tap to go introduceren in de AH To Go op het metrostation van Amsterdam CS. Op termijn moeten tachtig AH To Go’s tap to go krijgen. Bovendien, als ik bedenk dat de AH-proefwinkel in Hoofddorp ook al elektronische prijskaartjes heeft, kan AH tap to go wellicht bij meer winkels gaan gebruiken. En dat zou dan weer een voordeel zijn. Want ik sta bij de AH bij mij in de buurt nog wel eens in de rij bij de zelfscankassa’s omdat ze allemaal bezet zijn.

Is AH de eerste? Nee, Spar begon al eerder met de kassaloze check-out, ‘skippen’, en klanten rekenen daar af via ABN Amro’s betaaldienst Tikkie. Maar dan moet je nog steeds inloggen bij je bank op de telefoon en betalen. Hier wordt het bedrag na tien minuten automatisch van je rekening afgeschreven. En Amazon Go dan? Waar je met camera’s in de gaten gehouden wordt en waar je alleen boodschappen kunt doen als je met je bankrekeningnummer bij Amazon ‘bekend bent’ en jezelf met je smartphone aangemeld hebt? Amazon Go omvat nu twee vestigingen in de VS. Amazon is hier nog niet actief. Dus het zou best kunnen dat zolang Amazon Nederland in dit opzicht links laat liggen, het systeem van AH een grote voorsprong neemt in ons land en een referentie wordt in boodschappen- en betaalgewoonten. In dat geval zal AH de Nederlandse klant zozeer hebben laten wennen dat Amazon het nakijken heeft (vergelijkbaar met pinnen, in tegenstelling tot de creditcards in het buitenland) – tenzij Amazon natuurlijk dit getèp gewoon overneemt als het Nederland binnenvalt.

Maar dat is koffiedik kijken.

Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Deze column van Evelyn is eerder verschenen in de Foodpersonality.

Ook al groeit het nog zo langzaam, langzaam maar zeker gaan we in Nederland meer online boodschappen doen. Dat heeft ook te maken met het groeiende aanbod van websupermarkten. Schreef ik vorige keer over Stockon.nl, de supermarkt voor de houdbare producten, sinds ongeveer een maand is er een ‘vers-tegenhanger’: Crisp.

Crisp is opgericht door Tom Peeters, Michiel Roodenburg, René Bink en Eric Klaassen. Bink heeft een Unilever-achtergrond, maar is wellicht bekender van Streekselecties en het Plus-merk Gijs. Roodenburg heeft een businesscontrolling- achtergrond bij Ahold. Peeters heeft een bancaire achtergrond en naderhand hield hij zich bezig met start-ups (interieur en decoratie via internet) en Klaassen is naast mede-oprichter nog partner van trendwatchbureau ‘Bloom’.

Maar eens gaan shoppen. Crisp is uitsluitend bereikbaar via een app. Die is snel gedownload, maar dan kom ik nog wel in de wachtrij. Die heb ik snel doorlopen en dan kan ik gaan shoppen. Dat is wel een belevenis. Ondanks het feit dat ik alles alleen op mijn telefoonscherm kan zien, word ik getrakteerd op mooie foto’s van maaltij­den en salades, met de kreet serieus gezond en vooral superlekker. Ik kom binnen op de pagina ‘nieuw’, met kruidnoten van Donny Craves, aangeprezen als biologisch, plantaardig, op basis van pastinaak, havermeel en speltbloem. ‘Vegan en gruwelijk lekker!’ Duidelijk geen gebruikelijke promotie van een standaardsupermarkt.

En dat klopt. Crisp doet al snel meer denken aan een speciaalzaak of een delicatessenzaak. Veelal biologische, verse producten van kwekers, telers, boeren etc. Inmiddels ruim 1.200 producten. Zes dagen per week geleverd. Met een aanbod dat seizoensmatig wisselt. Het doet me denken aan horecagroothandels. Eerlijk is eerlijk, als foodie loopt het water me in de mond.

Dan maar eens gaan bestellen. Dat blijft zo’n eerste keer altijd wel lastig. Vooral omdat vrijwel alle producten dan voor mij als klant nieuw zijn. Maar de categorieën nodigen uit om door heen te scrollen: vers bereid, waarin maaltijden, bijge­rechten, salades, soepen, pizza’s, quiches, pies en verse sauzen aangeboden worden. Ik bestel een pie ‘wild hazenpeper’ van Pom-pie uit Rijnsburg. Een leverancier die vooral bij evenementen, op weekmarkten, bij slagers, delicatessenzaken en bij Marqt verkoopt. Ik val ook voor de gevulde portobello, geleverd door Fit Foods. Verse maaltijden, gemaakt van veelal biologische ingrediënten. Voor als je even geen zin of tijd hebt om de keuken in te gaan. ‘If you want to live healthy, you want fit foods’, is een van de claims op de site. Storytelling hebben Crisp en de bedrijven achter Crisp wel in de vingers. En niet alleen voor de verse bereide producten, maar zelfs voor de agf: de ‘ratte’-aardappel is in de aanbieding; delicatesse uit Frankrijk, boterzachte structuur, nootachtige smaak. Of een truffelaardappel. Daarnaast hebben ze ook bildtstars, opperdoezers en eigenheimers. Gewone tomaten, pruimtomaten of ‘Coeur de Boeuf’-tomaat, met als vegatip: carpaccio van maken.

Er is een aparte categorie voor vega, delicatessen, kaas, zuivel, desserts en eieren, bakkerijproducten, maar Crisp heeft toch ook houdbare producten als beleg, dranken, snacks, pasta, etc.

De app is gebruiksvriendelijk, er is een horizonta­le scrollbalk met foto’s van de subsegmenten per categorie. Visueel aantrekkelijk en goed navigeer- baar. Duidelijk de tweede golf van e-commerce: niet alleen functioneel gemak, maar emotie, ontdekken en inspiratie opdoen.

In principe is het ‘vandaag besteld, morgen geleverd’, maar dat geldt niet voor alle producten. Zo is de soepvariant ‘rode linzen/kokos’ pas over twee dagen weer leverbaar, helaas.

Voor mij veel onbekende producten, maar zeer uitnodigend. Ook komen artikelen van bekende merken voorbij, zoals worsten van Brandt & Levi, zuivel van biologisch merk Weerribben, kaas van Cono Beemster, vruchtensappen van Schulp, eieren van Rondeel, de kiemgroenten van Koppert Cress (veel gebruikt door koks als smaakmaker en garnering). Het enige echte grote merk in dit assortiment is het bijna niet meer te vermijden Tony’s Chocolonely, andere bekende grote A-merken ontbreken.

Een barrière is wel het minimale bestelbedrag.

Dat is 40 euro, nog best een hoog bedrag voor vooral onbekende producten. Je betaalt dan ook nog € 2,95 bezorgkosten. Vanaf 75 euro is het bezorgen gratis.

De volgende dag ’s avonds wordt de bestelling bezorgd, gekoeld en wel, met nog twee gratis producten erbij, pepernoten van Van Delft en roombotercroissants. Meteen die avond de pie met pulled pork gegeten, zeer smakelijk.

De missie om eten van betere kwaliteit mogelijk te maken voor een groot publiek, is duidelijk. Het zal niet voor elke consument geschikt zijn, want het is niet goedkoop, maar Crisp kan best een markt voor zichzelf vinden onder consumenten die eten van goede kwaliteit weten te waarde­ren en die het om het geld niet hoeven te laten. Omdat de producten van bestaande leveranciers komen, vinden die via Crisp wellicht een groter afzetgebied. En voor potentiële klanten zoals ik is er opeens een delicatessenzaak bij waar ik niet meer de deur voor uit hoef.

Of Crisp in de toekomst onderscheidend en rele­vant genoeg zal blijven en zodoende een blijvertje is: dat weet niemand. Zeker ook omdat niemand weet welke e-commercepartijen er in de toekomst nog allemaal bij zullen komen.

Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Deze column van Evelyn is eerder verschenen in de Foodpersonality.

Albert Heijn heeft een nieuw filiaal geopend bij het ‘Science Park’ in Amsterdam, de campus in Amsterdam-Oost. Een grote AH, geen XL, maar wel met het assortiment van een XL. Vlak bij twee andere Albert Heijns. Wat heeft deze AH wat anderen niet hebben?

Het is een nieuw pand, met een parkeerplaats op het dak. Lift naar beneden en je bent bij de entree. Er is een zeer ruime ingang waar ook het pick-up point is. De Hero Jam Factory staat er, maar ‘niet in werking’, helaas. En verder een wat verdwaald bloemenhoekje en een servicebalie.

Ik loop ook tegen een koeling met convenience- artikelen: sapjes, belegde broodjes, sandwiches en wraps voor directe consumptie. Het is net na lunchtijd en de koeling is grotendeels uitver­kocht; tijd om bij te vullen, zou ik zeggen.

Je komt binnen op de agf-afdeling, met een ruime presentatie biologisch. Veelal zie je in AH-winkels biologische en niet-biologische agf door elkaar gepresenteerd, maar in verzorgings­gebieden waarvan AH denkt, of weet, dat de afzet van en interesse voor biologisch groter is dan gewoonlijk, staat biologische agf afzonderlijk gepresenteerd. En dat is hier, met deze AH voor hoofdzakelijk studenten, ook het geval. Dat is niet zo vreemd. Ik las ooit in de ‘Journal of Retailing’ de aanbeveling dat als klanten interesse hebben in een specifiek onderdeel van een categorie, je als winkel dat onderdeel beter afzonderlijk kunt presenteren.

Verder vallen me de vele exoten van deze agf- afdeling op, zoals kousenband en cassave. Die zie ik niet in ‘mijn AH’ in Amersfoort. Ook staat er een hele BBQ-presentatie met parasol, tafeltje en stoeltjes. Een aanbieding voor de BBQ van de Praxis, die je kunt       

kopen in de Praxis naast deze AH. Met zelfs een banner van de Praxis. Zo’n vorm van samenwerking zie je wel eens vaker, maar wat AH betreft eerder bij franchisers, bij filialen is AH daar altijd terughoudender in.
Hier kun je alles voor de BBQ kopen: kolen, bier etc. Verderop in de winkel een ruim aanbod en extra displays met Coca-Cola en Heineken. Daarnaast is ook gekoeld bier verkrijgbaar.

Ook heeft AH hier een koeling vol staan met sushi van Sushi Daily. Het wordt niet hier ter plekke gemaakt, er is geen Sushi Daily-keukentje zoals in de XL-winkels bijvoorbeeld. Toch, op steeds meer hightrafficlocaties zie ik deze koeling opduiken, deels ook voor directe consumptie. Elders in de winkel staat er tussen de wijn ook een schap met alcoholische mixen en cocktails. Weer iets wat ik in ‘mijn AH’ niet heb. Speciaal voor studenten?

Met andere woorden, wat mij opvalt, is dat Albert Heijn nu serieus aan de gang is met differentiatie op basis van het verzorgingsgebied. Hoewel dit een gewone wijkwinkel lijkt, wijken het assor­timent en de presentatie op veel punten af van de traditionele AH-wijkwinkels. Daarmee lijkt het formulebeleid van AH wat losser te worden. Er komt meer ruimte voor speciale modules en assortimenten bestemd voor een specifiek verzorgingsgebied. Al rondkijkend besef ik steeds duidelijker dat AH beetje bij beetje afstapt van het uitgangspunt: ‘alleen voor consumptie thuis’. De keten beseft dat de klant soms boodschappen doet, maar soms ook direct een lunch, snack of maaltijd wil – voorheen was dat juist het verschil tussen AH en AH to go, maar dat is aan het vervagen.

Er wordt veel meer gevarieerd met bijvoorbeeld de sushi van Sushi Daily, maar ook met andere modules en assortimenten zoals Bakery Café en Deli Kitchen – om misverstanden te vermij­den, die vind ik hier niet, enkel die koeling met sappen en belegde broodjes. Hoewel ik weet dat inmiddels een andere AH in Amsterdam weer wél een Bakery Café en een Deli Kitchen heeft, de tweede na AH Gelderlandplein, bij mijn weten.

Ik ben benieuwd of de studenten van de UvA, die natuurlijk dagelijks op en neer gaan naar hun ‘Science Park’, dit allemaal ook gaan uitproberen.

De marktleider wil volgens Distrifood meer inzicht krijgen in de invloed van regionale en/ of lokale weersomstandigheden en evenemen­ten en inspelen op de behoeften van klanten bij afzonderlijke winkels. Dat inspelen – in dit geval op het zomerweer – zie ik duidelijk in de presen­tatie van deze winkel. Ik denk dat het een mooie testomgeving is in een ‘echte’ winkel.

Als leverancier wordt het dus belangrijk om meer kennis te hebben van de verschillende gebrui­kersgroepen van je producten, je merken en je categorie, om zo een goede gesprekspartner van AH te blijven. En ook om lokaal kansen te zien en die samen met AH aan te grijpen.

Ik vind het jammer dat ‘mijn Albert Heijn’ in Amersfoort nog niet ‘meegaat’ met al deze nieuwe modules. ‘Wij, in Amersfoort’ worden klaarblijkelijk ingedeeld als ‘traditioneel bood- schappengebied’.

Zal wel aan mijn buren liggen?

Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Deze column van Evelyn is eerder verschenen in de Foodpersonality.

‘De Plus bij ons verkoopt nu kant-en-klare brood­jes en maaltijden’, hoorde ik in mijn Amersfoortse kennissenkring. Zou die Plus inmiddels ook Bril­jant 2.0 zijn geworden, zonder dat ik ervan weet? Op naar: het centrum van mijn eigen stad.

De Plus in Amersfoort, van ondernemer Krijn Vermeulen, is bij mijn weten een van de grootste Plus-vestigingen in Nederland. Die Plus zit tegen het oude stadscentrum aan en om dat oude cen­trum heen heb je kantoren, opleidingen, kortom, veel passanten. Als je langs de winkel loopt, valt het nieuwe on­derdeel niet te missen: als de schuifdeuren open­gaan, loop je direct langs het ‘on the go’-gedeelte voordat je bij de ingang van de winkel komt. Een groot krijtbord heet de klanten ‘welkom op onze nieuwe afdeling’ met twee combideals, al noemen ze die niet zo: een ontbijt- en een lunchdeal heten je welkom. Je loopt zo tegen de counter aan. Er liggen veel broodjes als ik er kom, het is al na lunchtijd en toch nog continu druk. Voor € 3,25 heb je een versbelegd broodje en een frisdrank of sapje. Ook kun je kiezen voor een salade of sushi. De broodjes worden vers belegd, salades en smoothies versgemaakt en de sushi wordt verderop in winkel bereid. Veel gezonds, maar ook de warme frikandel- en saucijzen­broodjes voor de hartige trek. Het meisje achter de counter vertelt me dat ’s ochtends de ontbijtartikelen breder gepresenteerd staan, met de aanbieding van een croissant met koffie of thee voor € 1,75 en vanaf vier uur ’s mid­dags wordt plaatsgemaakt voor pizza’s, ‘vers uit de steenoven’. Je kunt alles meenemen voor onderweg of voor op je kantoor etc., maar je kunt het ook hier opeten: er staan zitjes, kranten liggen klaar.

Waarom vind ik dat hier? Nou, een Plus zit doorgaans niet in een stadscentrum, de Plus van Vermeulen is een van de uitzonderingen. Een stukje verderop zit sinds enkele maanden een Coop. En die Coop is geen Coop Vandaag, maar wel een Coop met ook een aanbod voor passan­ten. Vermeulen heeft vast gedacht: dan ik ook. En geef ’m eens ongelijk. Amersfoort is er groot genoeg voor.

Oh, maar dat aanbod is dan gewoon ‘uit de Makerij’ die maaltijdenunit van Plus Briljant 2.0? Nee, want deze Plus is een Plus Briljant 1.0, hoor ik. En dat zie ik ook, zodra ze me dat zeggen. Navraag bij Plus Retail leert me dat dit een lokaal initiatief is, waarbij Plus Retail mee heeft gehol­pen met het bedenken van het concept en het aanbod en met de realisatie ervan. Daarbij is met een schuin oog ook gekeken naar de Plus Briljant 2.0 van Elroy Verhoeven in Rotterdam, de eerste Briljant 2.0 met een horeca-aanbod en -voorzie­ning. Maar dan nog: elementen uit Briljant 2.0 worden niet zomaar overgeheveld naar voorgan­ger 1.0. Dus ja, ‘gekeken, maar niet ‘overgenomen’. Het assortiment, da’s weer wat anders. Vermeulen had al eerder initiatieven voor eten voor consumenten onderweg, voor de kantoor­mensen en studenten en scholieren of voor de mensen die op weg zijn naar de stad of er juist van terugkomen. Met een sushi-aanbod. En dit horeca-achtige aanbod is nu nieuw, en voor Plus uniek. En Plus Retail volgt dit initiatief uiteraard ook van nabij, om ervan te leren.

‘Goed eten, daar houden we van, hoor je geregeld op je tv thuis. De pay-off van Plus sinds ongeveer een jaar nu, geloof ik. En hier is dat aangevuld met directe consumptie of om mee te nemen. Wat ik van het aanbod vind? Ik zou het aanvullen met schepijs of softijs, Amersfoort is er kinderrijk genoeg voor. Bovendien vind ik de claim ‘maaltij­den’, dus wat uit mijn kennissenkring hoorde, wat veel van het goede. Plus zelf zegt dat gelukkig niet, want die term vind ik te groot voor sushi en pizza’s. Misschien toch ook maar gegrilde kip, spareribs of andere maaltijdonderdelen toevoegen? Maar daar heb je dan wellicht een echte ‘keuken’ voor nodig. Wel­licht in de fase Briljant 2.0.

Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Deze column van Evelyn is eerder verschenen in de Foodpersonality.

In Heelsum, een dorp van 3.800 inwoners tussen Wageningen en Arnhem in, is onlangs een Spar heropend. En in die Spar is de retailorganisatie gestart met ‘Spar Lokaal’. Of beter: Eric en Emiel van Duuren deden dat, de broers die ondernemer zijn van deze Spar, deze is nieuw voor hen. Een vernieuwde Spar, prima, maar we zijn vooral ook benieuwd naar dat ‘Spar Lokaal’. Uit een eerder interview met de beide Van Duurens in Distrifood maak ik op dat de plannen best ambitieus zijn. Spar Lokaal is een horecavoorziening en die zou in het ideale geval het nieuwe ‘dorpscentrum’ kunnen worden, de plek waar de mensen van Heelsum elkaar kunnen ontmoeten. Verenigingen zouden er kunnen vergaderen, de wijkagent een inloopspreekuur kunnen houden, zomaar wat ideeën. Op naar Heelsum.

O, wat mooi. Want deze Spar, net als andere bebouwing aan de Utrechtseweg, ligt op een heu­veltje. Daardoor rij je een stukje omhoog als je de parkeerplaats op gaat. En je staat met de auto ook een beetje scheef (handrem!). Het is eventjes alsof ik in de Ardennen of de Eifel ben beland. De pui doet mij ook een beetje buitenlands aan, een witte muur, maar dan wel van een verouderde dorpssuper uit de Ardennen – we kunnen het ook welbewust ‘retro’ noemen. Kijk, het is ook weer niet zo dat een gloednieuwe pui van een ‘big box’ altijd mooi is, dan is dit aan slijtage onderhe­vige ‘dorpshuis’ misschien nog aardiger. Maar een extra opknapbeurt zou geen kwaad kunnen.

Naar binnen… wat een contrast met die pui. Als je binnenkomt zie je links direct de zithoek met een tafel en een paar zitjes, waar groepjes mensen zitten. Dat zal dan wel ‘Spar Lokaal’ zijn. Je loopt tegelijk af op de impulskoeling met daarin een aanbieding met blauwe bessen, bra­men of frambozen, maar ook yoghurtbekers met vruchten en muesli, sushi en gekoeld vers appel­sap. Rechtdoor loop je de winkel in, beginnend met het brood, broodjes, snacks, belegde broodjes etc., in die hoge stellingen voor het brood die we van moderne Spar-winkels gewend zijn. De winkel heeft een eigentijdse en overzichtelijke uitstraling met lage, niet te lange meubels en veel kleinere displays en aantrekkelijke kopstellingen. De agf-afdeling heeft vrij ondiepe rekken, waar­door er een ruim aanbod is, maar een beperkte voorraad en alles dus verser blijft. In de koeling zie ik moderne, eigentijdse rauw- kostsalades onder het ‘Held van Spar’-label, bijvoorbeeld quinoa-amandel, of maaltijdsalades met gegrilde kip. Ik zie veel ‘verkoopstimuli’: paden met aan het eind een display of koelmeubel. Een borrel- meubel met buitenlandse kaasjes, olijven en toastjes etc. Daarnaast nog een borrelkopstelling met wijn, speciaal bier, droge worst, chips etc. Ook veel dwarsverbanden in de schappen: nootjes bij het bier, dipsaus bij de chips. Met de kopstellingen, displays, en clipstrips worden ideeën geboden die de kassa-aanslag dienen te verhogen. Er is over nagedacht dat dit een winkel is waar je aan het eind van de dag nog je maaltijd koopt en het consumptiemoment dicht bij het koopmoment ligt: wijn, bier en water worden deels gekoeld gepresenteerd, zodat je die niet thuis eerst nog moet koelen.

Het is een complete winkel voor het dorp met extra artikelen en diensten die juist voor een dorp handig zijn, zoals een uitgebreide drogisterij- afdeling en een ruim aanbod zelfzorgmedicijnen. Er is een slijterij, achter glas, en bij de kassa zie ik stomerij, post, boodschappenbezorging etc. Bijzonder is ook de opstelling van de agf; midden in de winkel, als een soort centrale rotonde, met voor, achter, links en rechts van je alle andere ca­tegorieën. Het is eigenlijk allemaal heel aantrek­kelijk en uitgekiend opgezet.

Goed dat een dorp als Heelsum zo’n Spar heeft?

Ja. Maar de werkelijkheid is wat weerbarstiger: een beetje topografie leert dat Heelsum onderdeel is van de gemeente Renkum. Heelsum is gewoon tegen Renkum aangegroeid. De AH en de Plus van Renkum liggen nog geen kilometer verderop en zijn – uiteraard – goedkoper. Mooie winkel, maar de concurrentie is wel heel dichtbij. En dan Spar Lokaal: zoals ik al zei, meteen bij binnenkomst, links van het brood: een lange tafel met stoelen, een paar fauteuils bij het venster, en aan de andere kant de counter met horeca. Ik be­stel een cappuccino. Alleszins redelijke prijzen: € 1,50 voor een cappuccino, € 0,99 voor een saucij­zenbroodje. Ik eet er mijn in de winkel gekochte sushi op als lunch. Je kunt ook belegde broodjes voor € 2,75 of € 3,75 bestellen, die dan vers wor­den bereid. Of muffins voor € 1,19. Gevoelsmatig ook een stuk goedkoper dan bij La Place.

Maar is dit nu de nieuwe grote ontmoetingsplek voor de mensen uit Heelsum? De tijd zal het leren. Grote verenigingen zie ik hier nog niet zo­maar vergaderen. Met een wijkagent hier praten over een probleem met je buren? Zie ik ook nog niet zo. Zeker niet als die buren net ook hier zijn. Is horeca een gat in de markt hier in Heelsum? Een dorpscafé heeft Heelsum niet meer, restau­rantjes nog wel. Wellicht zullen klanten deze Spar gezellig vinden, zonder dat ze er zich van bewust zijn dat dat aan die horecavoorziening ligt. Met andere woorden, dat Spar Lokaal niet direct, maar alleen indirect wat voor de omzet of klantentrouw van deze Spar betekent.

Benieuwd hoe snel Spar hiermee aan de slag gaat in andere plaatsen; dat zegt misschien iets over het succes