Let’s TALK...

Lid van Picnic

Niemand zal het ontgaan zijn, Nederland heeft de nieuwe websuper Picnic. Deze zomer tijdens de komkommertijd lekte het uit en stond het in alle kranten. Alle retailexperts vielen over elkaar heen, laagste prijzen en gratis bezorging, dat kan nooit. Nederland betekent in dit geval: Amersfoort, en dat is nu precies waar ik woon. Nog geen dag na de krantenberichten heb ik me aangemeld en daarmee was ik nr. 960 op de wachtlijst. Wachtlijst, ja, de test liep nog. En alleen in Vathorst, een wijk in Amersfoort waar ik niet woon. Half september kreeg ik weer een berichtje, van ene Charlotte van Picnic, en vlak daarna werd ik uitgenodigd voor een bijeenkomst in het centrum van Amersfoort. Zo’n vijftig mensen waren er en we werden persoonlijk verwelkomd door o.a. Ruben, Claire en Charlotte. Kennelijk wil Picnic elke nieuwe klant of groep klanten persoonlijk welkom heten. Het idee achter Picnic en de werkwijze werden uitgelegd. Picnic zegt dat het een paar onconven- tionele oplossingen heeft waardoor de boodschap- pen goedkoop zijn en de bezorgkosten gratis. Dat ligt o.a. aan de omvang van het assortiment en de bezorging. Het assortiment is niet automatisch 20.000 producten, maar wordt afgestemd op, en aangepast aan, de wensen van de klant. Van sommige producten wil de klant wel graag alle merken drinkyoghurt of shampoo, die worden dan toegevoegd. Ook vroeg een klant in een eerdere bijeenkomst hoeveel biologische producten Picnic in haar assortiment had. Dat bleken er drie te zijn, en dat vonden de klanten wat mager. En dit werd snel uitgebreid. De prijzen vergelijken ze elke nacht met die van de websupers van Jumbo en AH en daar gaan ze onder zitten. Lidl wordt hierin niet meegenomen, trouwens, bleek uit een vraag van een aanwezige. Door de inkoop via Superunie vanwege de connectie met Boni zitten de inkoop- prijzen ook wel goed.

De andere reden waarmee Picnic claimt zonder bezorgkosten en met lage prijzen uit te kunnen, is de bezorgmethode. De meeste websupers hebben een lange bezorgweg van picken, via hub en winkel naar bezorgen op het gewenste tijdstip. Picnic heeft z’n picklocatie in het centrum van Amers- foort, dicht bij alle klanten, en heeft vaste en korte afleverroutes, waardoor Picnic precies weet hoe laat de bestelling bij je is. Het zijn per dag ongeveer vaste tijden en daar moet je zelf als klant rekening mee houden, maar je hoeft dan ook maar een half uurtje thuis te zijn in plaats van twee uur. Op een Vleursvloer Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Reageren? Mail evelyn@ct-company.nl app kun je binnenkort de Picnic-wagen ook volgen en nagaan over hoeveel minuten hij bij je huis is. Minimale bestelhoeveelheid tot slot: € 25,-. Toen de meeting tien minuten begonnen was, kon- den we ook daadwerkelijk in het systeem bestellen. Geroezemoes in de zaal, ‘we kunnen nu meedoen!’. Er is geen website, je bestelt via de app. Dat betekent dat je de hele dag als je iets bedenkt in je winkelwagentje kunt doen. Ook andere gezinsle- den kunnen dat doen. En op een bepaald moment uiterlijk ’s avonds voor de besteldag maak je je be- stelling definitief, en betaal je via je bank of mobiel. In de app geven ze aan wat de minimale tht is die er op de producten zit als je ze geleverd krijgt, in elk geval geen salade met nog één dag houdbaar- heid. Helaas waren er wel een paar out-of stocks, maar dat zullen we scharen onder opstartproble- men en de grote toeloop. Wel raar, het runderge- hakt was op, terwijl ze een eigen slagerij hebben. Maar op het moment van bestellen werd al aange- geven dat iets niet leverbaar was, dus je kunt zelf een alternatief zoeken.

De eerste keer had ik nog wat vragen, dus een mailtje verstuurd, en binnen een uurtje antwoord. Ook de telefonische helpdesk werkte goed, daar had ik wederom Claire aan de telefoon, die ik ook bij de bijeenkomst had gezien.

Op zaterdagavond stonden ze voor de deur: trotse, vrolijke jongens van Picnic, met hun mooie wagen, mooie schorten voor. Prima geleverd, geen kratten, geen statiegeld, geen gedoe met afrekenen. Tht’s prima, alles in witte, neutrale plastic tasjes. En de maandag erna ontving ik nog een mailtje van Claire: voor een van de producten die ze niet in het assortiment hebben, boden ze een alternatief aan. En dat werd alvast gratis in mijn winkelmand- je voor de volgende keer gestopt.

Mijn indruk: een persoonlijke en verfrissende webwinkel, waar je snel, gemakkelijk en goedkoop je boodschappen do et, bij wijze van spreken in een tv-reclameblokje. En ik ga zeker nog vaker bestel- len, alleen al om het gratis product te krijgen dat in mijn mandje gestopt is.

‘Kleine Dirk’ in Amsterdam

Detailresult heeft een Dirk geopend in hartje Amsterdam, vlak achter de Dam, aan de Warmoesstraat. De winkel is gevestigd in een oud klooster, maar behalve een foto van de vroegere nonnen is daar niet veel meer van te zien. Een echte stadswinkel.  Nou is Dirk is al Amsterdams van huis uit, zoals ze zelf zeggen: de Amsterdamse supermarkt sinds 1942. Ze heeft al veel winkels in de stad, maar die zijn meestal behoorlijk groot, deze is nog geen 500 m2 vvo en heeft een buurt- of wijkfunctie. En wat voor assortiment presenter je daar, met een klandizie die bestaat uit de traditionele Amsterdammer van drie hoog achter, moderne Amsterdammers ( soms ook drie hoog) , omwonenden dus, passanten, dagjesmensen en wellicht ook nog buitenlandse toeristen die verdwaald zijn tussen de Bijenkorf, hotel Krasnapolsky en de Wallen verderop.

Het eerste waarneming verrast niet: veel vers. Je komt binnen op een ruime bakkerijafdeling, die net zo groot is als in de grote Dirk, met daarin ook bake-off ovens, waardoor er de hele dag door verse gebakken zaken als gevulde koeken en broodjes te verkrijgen zijn.  Lekker uitgesteld op een tafel en in de bakken. En de snijmachine voor het grootbrood, die inmiddels op veel plaatsen bij discounters opduikt, zoals de nieuwste Aldi in Zwolle.

Opvallend vind ik de kruideniersschep, waarmee je als klant groente mee in een zak je schept, groente die ander vaak verpakt is, zoals spruiten in plastic en uien in een netje. Ik vermoed dat dit te maken heeft het de kleine huishoudens, die ook kleine hoeveelheden willen kunnen pakken. Ondertussen ziet het er gewoon lekker uit. Hier wordt nog een verwijzing gemaakt naar de betekenis van Warmoes, dat is een oud woord voor groente. In de Warmoesstraat was vroeger een groentemarkt, nu kun je je groente kopen bij deze Dirk.

Veel biologisch

Ook opvallend: veel biologisch, op alle vers afdelingen met name bij vlees. Ja, bedenk ik nu, no-nonsense formule als Dirk is, heeft de laatste jaren toch flink wat biologisch toegevoegd. En in deze kleine grotestads variant begint het de boventoon te voeren.

Ook anders dan anders bij Dirk: de gekoelde wijn, bier en frisdrank. Wel begrijpelijk bij een stadswinkel waar convenience dus ook inhoudt dat de drank al koud moet zijn als de klant die koopt (bijvoorbeeld voor bedrijven of ’s avonds meteen bij het koken een koud drankje, maar het blijft altijd de vraag hoeveel klanten dat echt nodig hebben). En geen bier en fris in kratten. Begrijpelijk, want hier kom je alleen te voet of op de fiets.

Achterin is de ruimte voor DKW. Ik denk dat dat maximaal een derde van de vloeroppervlakte is. Alles is te krijgen maar er is wel een duidelijke keuze gemaakt voor minder merken. Alleen het grootste merk en een goedkopere variant. En van dat merk dan wel een paar varianten. Breed voor diep.

Richting kassa stuiten we op een diepvries vol premium broodjes en broden om thuis in de vriezer te leggen en af te bakken.

Naast de kassa’s staat een 4 meter lange koeling, met convenience. Bekende merken, zoals Starbucks, Breaker, en Coolbest. En onbekende merken, zoals het merk Natsu. Natsu is begonnen met het leveren van sushi, maar levert nu ook sandwiches, wraps, maaltijdsalades, verse soepen en verse kant-en klaarmaaltijden.   Andere voor mij nieuwe merken zijn Fresh&Easy  Powersalade, Energie salade en Balans salade.

Voor toeristen en passanten paraplu’s te koop, een meter souvenirs toch maar (omwonenden waren al blij dat er niet weer een of andere toeristen tent met klompje bij kwam of een eetzaak met hazelnootpasta als uitgangspunt), stroopwafels en Wilhelmina pepermunt.  Sigaretten achter de kassa’s zijn niet meer zichtbaar.

Voor de passanten en toeristen staan er na de poortje bij de uitgang nog een koffieapparaat met Lavazza koffie, lekker, en een Coca Cola automaat.

Wat we vooral niet zien: de bekende forse actie van Dirk. Wel de reguliere prijzen van Dirk. En we zien deals. Zoals ontbijtdeal van smoothie + 2 croissants voor €1,50, een snackdeal van Cola en kaasbroodje voor €1,50, een lunchdeal bestaande uit een maaltijdsalade en een watertje voor € 4,50 en een diner deal, ditmaal gevulde Surinaamse rotirollen met een Ben en Jerry ijs voor €5,00. Deze deals verschillen per dag en zijn alleen geldig op bepaalde tijdstippen.

Dirk, Coop, Spar
Vooral door de maaltijddeals kom ik erop: “zoals Coop Vandaag”. Ik bedoel de stadsvariant van Coop in Rotterdam. Daarmee zeg ik niet dat Dirk Coop nadoet, daarmee zeg ik eerder dat Nederlandse supermarkt formules inmiddels steeds beter begrijpen dat een kleine super in de grote stad dit soort aanbod moet hebben, en bovendien deze Dirk in Amsterdam bijt verder totaal niet met de Coop-soortgenoten in Rotterdam of Spar stadwinkels in andere steden.

Ook heeft Dirk een aantal promoties om deze winkel te promoten: bij elke 15 euro ontvang je een kraskaart, waarmee je kans maakt op ‘spectaculaire’ prijzen. De hoofdprijs is een Dirk bakfiets, maar er zijn ook rode Dirk fietskratten, Dirk papaplu’s en Dirk cadeaukaarten te winnen. Daarnaast kun je een aantal events winnen zoals een diner cruise of een escaperoom experience.

Het is een verrassend winkelconcept, toch wel sterk afwijkend van een Dirk-winkel in de buitenwijken van Amsterdam. Anderzijds, Dirk heeft wel meer winkels in de Amsterdamse binnenstad zoals als op  het Heinekenplein, die een soortgelijke klantengroep bedient

Ik verbaas me er nog steeds over dat de vvo van Nederlandse supermarkten nog steeds groeit terwijl er steeds meer kleine huishoudens zijn, die vaker kleine boodschappen doen en terwijl internet en thuisbezorgen groeit en daarmee de grote boodschappentrip overbodig maakt. Kortom, een kleinere winkel lijkt me een gezonde ontwikkeling. Ben wel benieuwd welke klantengroep Dirk hier het meeste gaat bedienen. Volgens mij weten ze dat zelf ook nog niet helemaal: op de ene plek zie ik een grootverpakking dadels op een rieten displaymand liggen, even verderop traditionele puddingbroodjes en ander ouderwets Hollands gebak en aan het eind de producten voor passanten, gecombineerd met hippe, gezonde convenience producten voor de kosmopoliet. Misschien is dat wel de crux, het assortiment van zo’n grote stadswinkel moet toch ook voor iedereen wat wils hebben. En da uitzoeken is nog een uitdaging bij zulke supers.

Boodschappen doen bij Vomar Rood

Boodschappen doen bij Vomar Rood

De consument is grillig, winkelt en spendeert gepolariseerd, van verre all-invakanties tot dure kleding uit De Bijenkorf tot onverzekerd autorij- den en bezuinigen op eten en drinken. In onze sector: de consument gaat naar de Lidl en daarna met hetzelfde gemak naar de biologische slagerij. Gevolg is dat minder onderscheidende formules het lastig hebben en dat zij een duidelijke positio- nering voor de consument moeten zoeken. Bij Vomar waait een nieuwe wind. En dat heeft geresulteerd in drie pilotwinkels (de vierde, in Leidsche Rijn, is nog op komst als ik dit schrijf ). Die pilot-Vomars – Vomar Rood – zijn discount- achtiger. Dus ben ik gaan kijken hoe dat eruit ziet. Ik bezocht de Vomar aan de Middenweg te Amsterdam, een van de twee Amsterdamse filialen die naast het filiaal in Julianadorp tot Vomar Rood zijn omgebouwd.

De ommezwaai van Vomar is bijzonder. Zo’n twee jaar terug had Vomar een pilot in Haarlem: mooie afdelingen, veel vers, her en der lokale producten en voor Vomar-begrippen een grote stap richting meer sfeer. In lijn met wat we bij meer formules zien, een hernieuwde gerichtheid op verleiding, verrassing en beleving. Daarna koos het bedrijf voor een tegengestelde richting. Richting discount. Daarmee is Vomar een uitzondering geworden, bijna alle fullserviceformules hebben de laatste jaren voor upgrading gekozen, Vomar voor down- trading, na een kennelijk mislukte upgrading. Naar de reden hiervan kunnen we alleen maar gissen: of de omzet van die pilot in Haarlem was slecht, of de kosten liepen zozeer uit de pan dat het voor alle filialen bij elkaar niet meer te doen zou zijn, of eigenaar Cees Zwanenburg heeft de directie erop gewezen dat Vomar terug zou moeten naar het vroegere dna van ‘Voordeelmarkt’, het tweede deel van de formulenaam. De ene directie vertrok, de andere kwam. En begon aan Vomar Rood. Kom je nu een van die drie pilot-Vomars binnen, dan begin je niet meer bij die broodafdeling van vroeger. Nu kom je binnen op de agf-afdeling, zo- als de meeste supermarkten. Maar belangrijker dan dat: je krijgt meteen een discountgevoel; cleane uitstraling, pallets op de vloer (bier en wijn), veel rode prijscommunicatie, bijvoorbeeld op hangborden.

Dat gevoel wordt versterkt door de non-foodstraat na de agf: fietsdragertassen, poefen met opberg- ruimte, fietspompen, gereedschapsets, decoupeer- zagen… het doet me aan Dirk denken. Dat móet welhaast de signatuur zijn van Aart van Haren, de directeur die van Detailresult/Dirk overkwam. Die uitbreiding in non-food is wel ten koste van de grootte van het assortiment gegaan. Met name in bijvoorbeeld kleine flesjes en blikjes fris lijkt het aanbod beperkt tot de grote merken en Fernandez, dat in Amsterdam natuurlijk groot is.

Vomar-Rood-1Verder vallen de stort- bakken en kopstellin- gen met laaggeprijsde C-merken op, met van die ‘verzin ’s gauw wat’-merknamen zoals chips van Crackito en wasmiddel color of ultra voor €1,59 van het merk ‘Superschoon’. Vleursvloer Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Reageren? Mail evelyn@ct-company.nl.

Tegen Lidl-achtige prijzen. Natuurlijk, Lidl is succesvol de laatst jaren, maar is Lidl ook af te blokken door elementen van die formule te kopiëren?

We zien een ruime afdeling met dierenvoeding, ‘voor Minoes, Max en Flappie’, in samenwerking met Ranzijn. Ranzijn is de dierenspeciaalzaak annex tuincentrum, ‘de andere keten’ van Cees Zwanenburg.

In de vakpers heeft Aart van Haren desgevraagd gemeld dat de pilotwinkels succesvol zijn in de verkopen van vers. Zou dat komen door de vlees- promoties met bijna een kilo karbonade voor € 3,99? Het heeft er alles van weg dat Vomar Rood in zijn eigen marktgebied de positie van het verdwenen C1000 wil innemen, ‘de grootste slager van Nederland’, maar dan in eigen regio. Wel fijn voor de kleine portemonnee, maar wat moeten we van die keuze vinden in een tijd waarin iedereen weet dat de concurrentiestrijd een belemmering is voor verdere stappen in dierenwelzijn en de kwestie vleesconsumptie en milieubelasting? Wat voor signaal wil je dan afgeven?

Er is ieder geval een aparte folder voor deze drie winkels, in de kleuren rood, terwijl de gewone Vomar-folder juist geel, blauw en rood is. Zolang dat zo blijft, is dat wat verwarrend: één formule, twee varianten. Daar kun je tegen inbrengen dat de meeste klanten daar geen last van zullen heb- ben omdat ze meestal dezelfde Vomar bezoeken. Lukt het Vomar om als discounter beter de strijd met Dirk, Lidl en Aldi aan te kunnen? Of om klanten van AH, Plus etc. of delen van hun bestedingen naar zich toe te halen? Hoewel het wel een duidelijke goedkope signatuur is, komt het bij mij over als ‘terug in de tijd’. De nieuwe Dirk heeft gemiddeld gesproken toch wat mooi- ere winkels. En lukt het dan met deze winkel om veel meer voetjes over de vloer te krijgen? Want dat is wel de voorwaarde. Zonder een enorme verhoging van het aantal klanten wordt het lastig om Vomar Rood winstgevend te krijgen.

Nieuwe Emté in Dieren

Emté, van Sligro Food Retail (de supermarkttak van Sligro Food Group), heeft sinds november een nieuwe pilotwinkel in Dieren. Da’s geen nieuws meer, de winkel heeft al de nodige pers gehad (ook in dit blad). Dus: snel eens een keer naar Dieren, niet alleen vanwege die media-aandacht, maar ook vanwege de nieuwe folder die ik van tevoren in handen kreeg, met een lekker recept op de cover: bloemkool in een jasje van gesmolten kaas.

In Dieren zie ik een volstrekt nieuwe look van de formule, met een fraaie aankleding door tal van elementen. Het oogt ambachtelijk, door de tegeltjes aan de wanden bij de agf- en vleesafdeling, de bakstenen in de bakkerij, veel hout (bij bier en wijn en bij de agf). En ik krijg een goede eerste indruk doordat het overzichtelijk is, door de lage stellingen.

Groente en fruit in lage stellingen, met veel palletkisten en kistjes en veel onverpakte producten. Ik kom weinig plastic tegen, zoals in veel andere supermarkten op deze afdeling. In plaats daarvan papieren zakken om je fruit en groente in te verpakken (ach ja, de nieuwe EU-richtlijn!). Een ruim assortiment, ook met inbegrip van seizoensgroenten zoals veel bietsoorten, gekleurde winterpenen en bijzondere paddenstoelen, zoals portobello’s en eryngii’s. Het assortiment is onderscheidend en bijzonder dankzij de link met de horecatak van Sligro Food Group, de zb-groothandels. En direct bij de ingang zie ik een fruitschaal waar kinderen een gratis stuk fruit van mogen nemen, om de fruitconsumptie bij kinderen te stimuleren.

In tegenstelling tot de meeste supermarkten lopen de lage versstellingen naadloos over in bijzondere dkw-artikelen, zoals pasta van het merk Rummo, verschillende merken risotto en olijfolievarianten van o.a. Olitalia, alleen verkrijgbaar bij Emté (ook weer afkomstig uit het Sligro-aanbod).

Bij de vleesafdeling zie ik wel ook meer dan bij de gemiddelde vleesafdeling. Er staat een echte slager, en ik een bedieningscounter met bijzondere producten. Zo verkoopt Emté ‘natuurvlees’, vlees van runderen die vrij hebben rondgelopen in de natuurgebieden van Staatsbosbeheer. De keurmerkorganisaties hebben er nog geen naam voor daarom heet het natuurvlees. Daarnaast heeft Emté vlees van haantjes, die vaak in Nederland niet eens grootgebracht worden. En ik word getrakteerd – om te proberen – op een lekker stukje warm, net gebraden houthakkerssteak: een steak ingepakt in een plakje spek. Daarnaast vind ik nog een vitrine met ingevroren vlees: wild zoals struisvogel maar ook de bijzondere hamburgers van The Frozen Butcher.

Aansluitend kom ik bij de broodafdeling terecht, met heel mooi ambachtelijk brood. Deels bereid in de winkel, zo blijkt: sommige broden zijn van deeg dat urenlang in de rijskast is gerezen en daarna gebakken. Supervers en geen afbak. Dat weten de klanten inmiddels ook en dat schijnt de broodverkoop goed te doen. Ook vind ik specialiteiten als pastel de nata, een taartje uit de Portugese keuken, met pudding en gebrande rietsuiker (min of meer vergelijkbaar met crème brûlée). Ooit heb ik de échte pastel de nata van de beroemde banketbakkerij Belem geproefd, in Lissabon. Met deze pastel de nata heeft Emté wel iets bijzonders in huis. Alleen, het is meer bij toeval dan door een goede navigatie van de formule zelf waardoor ik in deze Emté die taartjes ontdek. Daar kan Emté meer werk van maken: zichtbaarder promoten en/of er iets meer over vertellen, bijvoorbeeld over de herkomst of dat je die vooral met kaneel erover moet eten.

In het verseiland in het midden worden pizza’s belegd als ik er ben, verder stellen medewerkers salades samen en vullen ze bekers yoghurt met muesli. Deze keukenopstelling biedt verder kazen en kaasjes (op smaak gepresenteerd) en worsten. De pizza’s worden niet afgebakken. Dat moet je thuis zelf doen, is het credo van Emté, want het motto is ‘we doen alles om jou thuis te laten scoren’.

Bij de kassa krijg ik tot slot een Emté-spaarkaart, voor elke euro een punt: dus hoe meer je koopt, des te meer je spaart. Nog een reden dat dit mijn boodschappenwinkel zou kunnen zijn.

De nieuwe Emté is een eigentijdse en sfeervolle winkel, met een onderscheidend lekker assortiment waar je voor terugkomt, en veel duurzame elementen. Ik besef dat deze winkel een test is en er nog volop aan gesleuteld wordt; wat mij betreft, zou het onderscheidende assortiment nog veel meer en duidelijker voor het voetlicht kunnen komen. Die Portugese taartjes, bijvoorbeeld; leuk om zoiets bijna per ongeluk te ontdekken, maar dat kan nooit de bedoeling van Sligro Food Retail zijn geweest. Daarnaast zou Emté meer theater rondom dat verseiland kunnen brengen; bijvoorbeeld veel meer van al die lekkere dingen laten proeven. Ook heeft Emté afgezien van producten voor directe consumptie, terwijl je er wél echt trek krijgt, zeker als je er rond het lunchmoment bent. Maar dat kan ook een keuze zijn, die ik gezien het verzorgingsgebied wel begrijp; het is echt een woongebied. (Bovendien, hoe meer trek, hoe voller de winkelwagen… al zal heeft dat ook weer een nadeel omdat klanten dan teleurgesteld raken van het kassabedrag, terwijl ze toch echt zelf voor al dat lekkere spul gekozen hebben.)
Met deze nieuwe generatie laat Emté in het concurrerende supermarktlandschap een eigen gezicht zien. Het maakt goed gebruik van de sterke eigenschappen van het moederbedrijf, ik zou het alleen -als ik Emté-verantwoordelijke was- nog een stuk duidelijker laten zien.

Coop Vandaag

Coop Vandaag

Coop heeft drie stadswinkels geopend in Rotterdam, dat zal niemand zijn ontgaan.

Ik ben bij twee van de drie langs geweest, die aan de Mariniersweg en aan de Oostzeedijk. Het is een vernieuwend blurringconcept, waar de buurtsupermarkt gecombineerd wordt met directe consumptie, ‘meeneemconsumptie’ en met maaltijden die na niet al te lange tijd gegeten worden.
Wat opvalt als je binnenkomt, is de overzichtelijkheid van beide Coops, door de lage stellingen. En daarna vallen mij meteen drie elementen op: het impulskoelmeubel bij de ingang, de counter met broodjes en salades, en het overduidelijke en dominante vers.
De impulskoeler waar je bij binnenkomst tegen aanloopt, is een soort tussendoormeubel, met daarin ontbijtproducten: gekoelde drankjes als sappen, ijskoffie, drinkyoghurt en yoghurt met muesli. Lekker snel pakken, afrekenen en weer weg.
Loop je door, dan loop je direct tegen de counter aan, door Coop ‘de keuken’ genoemd. Dat is het kloppend hart en de grootste blikvanger van Coop Vandaag. Hier kun je goede koffie of echt heerlijk belegde broodjes bestellen of salades en maaltijden meenemen voor alleszins mooie, ronde prijzen; koffie met gevulde koek voor € 1,-, broodjes altijd € 3,-, maaltijden en salades altijd € 4,-. Allemaal vers bereid. ‘s Ochtends als ze om 7 uur opengaan, komen mensen op weg naar hun werk bijvoorbeeld een beker koffie halen en rond de lunch is het drukste moment van de dag, als er veel broodjes bereid en verkocht worden. In de winkel aan de Oostzeedijk kun je ook nog daar je koffie opdrinken of je broodje of salade eten onder het genot van een krantje, zittend aan het barretje voor het raam. In de keuken wordt druk van alles bereid. In beide winkels kun je ook van alles proeven: een broodje zalm of brie op de counter, of elders in de winkel een stukje brownie.
Coop Vandaag is een echte eigentijdse buurtwinkel, met de nadruk op vers en veel minder op dkw en daarmee duidelijk op de kleinere huishoudens in de stad gericht. Mijn indruk is dat meer dan de helft van de winkel uit vers bestaat. De meeste agf wordt los verkocht, dus je kunt de hoeveelheid nemen die je wilt. Dat geldt ook voor de walnoten en doppinda’s, die je zelf kunt scheppen, en voor de eieren, de uien en de knoflook die per stuk verkrijgbaar zijn en op mooie rieten standaarden gepresenteerd worden. Ook exotisch fruit zoals kokosnoten vind je hier.
Ook het vlees is verpakt in kleine porties, maximaal twee stuks – met uitzondering van de goed uitziende sparerib, daar kun je wel een half studentenhuis mee​v​oeden. Een mooie lage gondola met vleeswaren en kaasjes en dan nog veel ruimte voor de gekoelde kant-en-klaarmaaltijden. In beide winkels zag ik ook nog een meubel met ‘wat eten we vandaag?’, met twee menusuggesties: couscous en taco’s – de mix, de bijbehorende verse en houdbare ingrediënten. En in beide winkels lag er ook verse prei in het meubel. Ik heb gekeken op de gerechten, maar kon niet vinden dat deze Hollandse prei in een van de gerechten gebruikt moest worden. De houdbare assortimenten zijn er wel, maar ze nemen weinig ruimte in en kenmerken zich door een zeer compact assortiment, grotendeels in kleinere verpakkingen. De houdbare groente wordt bijvoorbeeld voornamelijk verkocht in kleine blikjes en potjes. Ook veel kleine flesjes wijn. Wasmiddelen op 1 meter, cosmetica op een halve meter en één soort wc-papier en keukenrol.
Vlak voor de kassa kun je nog gekoeld fris in blikjes en bier in losse flesjes kopen, kratten zie je hier niet. Ook een ijsjesvriezer ontbreekt niet.
De grotere winkel aan de Oostzeedijk heeft ook nog een slijterij op zijn 450m2 weten te omvatten.
Bij de kassa de extra service die je graag bij een buurtwinkel vindt: pakketjes ophalen, stomerij, schoenlapperij, OV-oplaadpunt en flappentapper. De kassa is wel ver van de ‘keuken’, wat in mijn geval een beetje raar uitpakte toen ik mijn lege beker koffie ging afrekenen. Wat mij betreft, ik zou ook gewoon meteen bij ‘de keuken’ willen kunnen afrekenen, dat zou gemakkelijker zijn.
Wat maakt deze Coop Vandaag-winkels bijzonder? Ze zijn in dichtbevolkte gebieden gevestigd. Coop Vandaag Mariniersweg is ook omringd door veel andere winkels, die zit zo’n beetje tegen ‘de Groene Passage’ aan, waarschijnlijk de bekendste biologische winkel van Rotterdam, en Food & Gifts, een delicatessen zaak voor kaas, wijn en olie. Coop Vandaag Oostzeedijk zit ongeveer een kilometer van veel kantoorpanden vandaan. Hierdoor zullen ze allebei veel traffic voor met name de broodjes hebben, maar dan zonder de huren van de A1-locaties van een stuk verderop te moeten betalen – hoewel, het is en blijft Rotterdam, tweede stad van Nederland, dus de vastgoedkosten zullen nog hoog genoeg zijn.
Daarnaast is het een prima winkel voor je dagelijkse verse boodschappen, voor supermarkt prijzen, zoals Coop het adverteert.
Waarmee valt het te vergelijken? AH To Go is veel meer een ‘on the go’-winkel, waar je vrijwel geen gewone boodschappen meer kunt kopen, en waar de prijzen van die producten hoger zijn dan in de reguliere AH. Het komt meer in de buurt van Spar University, waarbij de Coop Vandaag zich onderscheidt door veel meer verse agf.
De Coop Vandaag-winkels wijken sterk af van de gemiddelde kopergroep van Coop, die vaak in wat landelijker marktgebieden gevestigd zijn, met een traditioneler kooppatroon. Het assortiment is afgestemd op de stadsmens, die voor z’n boodschappen geen auto gebruikt maar toch ook snel en gemakkelijk na een dag studeren of werken zijn dagelijkse boodschappen of maaltijden kan halen.
In plaats van steeds grotere winkels, de trend die ook vorig jaar nog steeds doorzette, is Coop Vandaag klein. Stel nu dat het laten thuisbezorgen van houdbare artikelen en non-food gaat doorzetten, dan past Coop Vandaag alvast in dat marktscenario.

De nieuwe verssupermarkt van Jan Linders in Sittard

De nieuwe verssupermarkt van Jan Linders in Sittard

Jan Linders, volgens de GfK-versrapporten al jaren de beste verssupermarkt van Nederland, heeft eind vorig jaar in Sittard een nieuwe winkel geopend met, zoals er geschreven werd, nieuwe meubels, signing en concepten.

Tijd om eens naar Sittard af te reizen. Op een voor die stad sombere dag, op de radio valt te beluisteren dat de plaatselijk voetbalclub niet meer aan de eisen van de KNVB kan voldoen – maar in de winkel zelf merk je daar niks van. Het is een ruime winkel waar vers duidelijk de boventoon voert. Kenmerkend is dat de agf-afdeling en het vlees naadloos op elkaar aansluiten, zodat je je avondmaaltijd gemakkelijk kunt kopen zonder ver te hoeven lopen of ver terug te moeten lopen als je van keuze verandert. De versafdelingen kenmerken zich door ook veel lokale producten en speciale displays; groente, fruit en ook kruiden van lokale leveranciers.

Het tweede wat opvalt en ook afwijkt van andere Jan Linders-filialen die ik ken, is het verseiland. Dit zien we inmiddels wel al in enkele andere formules. Ook hier is het ‘de keuken’ genoemd (een element en een benaming die ook in Emté nieuwe generatie en in Coop Vandaag te zien is).

Je loopt af op de counter met vers belegde broodjes, pizza’s, maaltijden en wat nieuw is: soep. De producten worden hier ter plekke gemaakt. Deze Jan Linders ligt op een bedrijventerrein en krijgt veel klanten over de vloer die hun lunch bij Jan Linders komen halen. Jan Linders heeft altijd van 11.30 tot 14.00 u een lunchaanbieding: belegd broodje met of melk of sap voor € 2,95. Die prijs lijkt wel een beetje de nieuwe standaard te worden voor een belegd broodje in de supermarkt. Behalve een broodje of een salade kun je daar nu ook een beker verse, warme soep meenemen. Ter plekke opeten kan niet, tenminste, er is geen ruimte om te gaan zitten. De soepverkoop begint aardig op gang te komen, wordt me verteld; het koude weer zal daar zeker bij helpen. Zo zie je wel dat Jan Linders langzaam opschuift in de richting van verkooppunt voor (bijna) directe consumptie, althans, waar het marktgebied ernaar is. 

Om het hoekje van die verscorner staat het nieuwe maaltijdenaanbod, Kies, Kook, Klaar: aparte bakjes met of vlees/vis, of groente en of pasta, aardappelen etc., in drie segmenten: producten die je nog even in de pan moet doen (vlees bakken, groente koken) producten die alleen opgewarmd hoeven te worden en salades met ‘slaverrijkers’ als paprikablokjes of komkommer en tomaat, dressings, en toppings als croutons en zonnebloempitten. Het is te vergelijken met het inmiddels ter ziele gegane ‘kies en kook’ van AH een aantal jaren geleden, maar het verschilt op een belangrijk punt: bij Jan Linders zijn allemaal eenpersoonsporties, je kunt ze los kopen, het hoeft niet in combinatie met de andere producten, maar kan natuurlijk wel. Toegankelijke prijzen. Jan Linders heeft op elke plank in die koeling wel een aantal producten van € 1,- liggen, met duidelijke grote rode prijsstickers erop. De overige producten zijn € 1,50 of  € 2,00. Voor rond de € 4 heb je een complete maaltijd. Het moet nog wel even opgang komen, begreep ik, maar na de productdemonstraties zijn mensen wel enthousiast.

Dat brengt ons ook bij de doelgroep van Jan Linders. Nederland vergrijst, en in Limburg is dat nog meer het geval. Het is niet zo dat Jan Linders de senior als doelgroep hanteert, maar het speelt er in dit filiaal wel duidelijk op in door veel kleinverpakkingen te hebben: een biefstukje, een slavink of twee kleine saucijsjes, per stuk verpakt, ook weer vaak voor  € 1,00. Aardappelen kun je los pakken, wel van maar één soort, maar toch, het is er, en zelfs mandarijnen zijn los te verkrijgen. En natuurlijk de eieren, die je per stuk kunt kopen – iets wat Jan Linders al eerder introduceerde. Vers gelegde eieren, zoals er groot staat. Zijn er dan ook niet vers gelegde eieren, vraag je je af – en hoe zou een kip dat dan doen, extra lang ophouden? En zou een supermarkt dat dan weer ‘extra gerijpte’ eieren kunnen noemen? Maar deze eieren zijn volgens het bord vandaag gelegd en dus vandaag in de winkel.

Het dkw-gedeelte vind ik daar dan wel wat schraal bij afsteken. Maar niet alle categorieën: speerpunten springen er wel uit. De bierafdeling, maar ook de wijnafdeling waar je gewoonlijk eindeloos flessen wijn naast en onder elkaar ziet staan: hierin staan de top-3-wijnen van Jan Linders in een mooi blok gepresenteerd, voor rood, wit en rosé, en we zien een ‘wijn van de maand’. En er zijn enkele wijnen uit Limburg zelf afkomstig. Ik heb begrepen dat die heel goed smaken. Ook de koffiepresentatie valt op, met nu ook Onze Trots-koffiebonen (het kwaliteitslabel van de formule), met siroop, wat chocola en suikerroerlepels erbij gepresenteerd in een grote nieuwe kast. Ook chocolade staat in een aparte kast, maar dat vind ik wat minder uit de verf komen. Verder zie ik een duidelijke focus op acties, maar vooral door op verschillende plaatsten aanbiedingen voor € 1,00 te doen, taartjes, koekjes bij de kassa, op verschillende plaatsen komt dit terug.

Ik begrijp wel dat Jan Linders keer op keer hoog eindigt in het versrapport. En keer op keer komt de formule met nieuwe initiatieven, die bij succes consequent uitgerold worden. Een duidelijk Limburgse en eigen signatuur, met daarnaast duidelijke prijssignalen. Knappe prestatie van zo’n regionale speler, die daarmee telkens weer een antwoord heeft op de omzetdruk van de landelijke spelers.

De Bilder & De Clercq-muur

De Bilder & De Clercq-muur

Begin deze maand was ik in ‘The Base’, het gloednieuwe, hippe kantoren- en bedrijvenpand op Schiphol. Een inspirerende omgeving om te werken met restaurants, bars, een relaxruimte met tafeltennistafels, een bibliotheek en een atrium met gratis wifi. Er komt nog een fitnesscentrum, zag ik. Sinds ruim een maand nu is er ook: ‘the wall’ van Bilder & De Clercq. De meesten zullen het wel meegekregen hebben, gerechtenformule Bilder & De Clercq ging enkele jaren terug van start, had op een gegeven moment twee vestigingen in het centrum van Amsterdam, maar ging uiteindelijk failliet. Met nieuwe investeerders werd een doorstart gemaakt, en de eerste vestiging, op de hoek van de Bilderdijkstraat en De Clercqstraat, is weer heropend. En er zijn inmiddels vier ‘walls’ geopend, dat zijn ‘bestelmuren’. Een in het Atrium van The Base, twee op Schiphol voor het personeel en een in het kantoor van Google aan de Zuidas van Amsterdam.

Zo’n bestelmuur is een wand, met een foto van de winkel, een scherm met 14 maaltijden, een koelkast en een iPhone-oplaadstation. Ik heb de app gedownload, een maaltijd uitgezocht en besteld. Dan kan ik op die wand een QR-code scannen, of op de app een maaltijd aanklikken. Ik hoef dus eigenlijk niet voor de bestelmuur te staan om te bestellen. Even betalen met creditcard en klaar. Als ik vóór 14.00 u bestel, kan ik de maaltijd vanaf 16.30 u ophalen uit de koeling die onderdeel is van het geheel.

De opzet van Bilder & De Clercq is onveranderd gebleven: een lekkere maaltijd, van restaurantkwaliteit, met gezonde ingrediënten, met een hoeveelheid die wat mij betreft voldoende is en niet te veel en met een receptenkaart erbij voor de bereiding. De bereiding is snel, de meeste maaltijden zijn in 15 minuten klaar, 30 minuten kost het maximaal, met name voor de ovengerechten. Het is lekker om een keer af te wijken van de tien tot twaalf maaltijden die gewoonlijk je repertoire omvatten. De ingrediënten komen van goede leveranciers zoals De Lindenhoff, die veel van de betere restaurants in ons land belevert, en premiumworstenproducent Brandt & Levie. Het bedrijf werkt samen met de chef-koks, die op basis van de laatste restauranttrends maaltijden bedenken. Bilder & De Clercq verpakt de verschillende ingrediënten nu zelf, waardoor het de kosten verlaagt.

Wat is dan wél veranderd? Die vier bestelmuren. Daarmee bereikt Bilder & De Clercq veel meer potentiële klanten: de twee winkels midden in de stad waren niet handig, met alle risico’s van parkeerproblemen en opstoppingen. De mensen die op Schiphol werken (toch al snel een 40.000) en de mensen die in The Base werken, hebben die risico’s niet. En met die muur in het Google-kantoor test Bilder & De Clercq of het bij een kantoorlocatie met minder mensen ook rendabel kan zijn.

Het ophalen is een speciale ervaring. Ik heb geen mail of instructie gekregen hoe ik mijn boodschappen dien op te halen. Navraag bij de receptie in het atrium van The Base werkt: ik krijg een sleuteltje van de koelkast in de Bilder & De Clercq Wall en haal het tasje met mijn naam erop uit de koeling, doe deze weer op slot en lever het sleuteltje weer in. Ik vind toch raar; had niet iemand anders zomaar mijn bestelling mee kunnen nemen? Binnen een bedrijf zal de sociale controle zorgen dat niemand het verkeerde tasje meeneemt, op een openbare locatie als hier in The Base, zou ik toch graag een ander systeem hebben, bijvoorbeeld met afzonderlijke gekoelde kluisjes en codes.

De verwachting is dat Bilder & De Clercq het aantal bestelmuren nog gaat uitbreiden. Dan moet het bedrijf wel meer aan marketing gaan doen, in elk geval; gaan uitleggen. De Amerikanen die naast me stonden, begrepen het eerst niet: ‘O, je moet het nog zelf bereiden, veel te veel werk!’ En dat terwijl Bilder & De Clercq bij The Base Engels als voertaal gebruikt. De website is in het Nederlands, de app is half Engels, half Nederlands.

Hoe promoot je een bestelmuur, zonder de winkel erbij? Bilder & De Clercq houdt af en toe proeverijen, binnenkort ook in het atrium van The Base, waar de Wall staat en veel mensen langslopen. Dat schijnt de conversie op zo’n locatie flink te bevorderen. Kan ik me wel voorstellen. Verder is het actief op Facebook, met 14.000 volgers.

Duur? Dat ligt eraan of je alleen of met z’n tweeën bent en het ligt eraan wat je duur vindt. De goedkoopste maaltijd is € 4,45, een uiensoep, en de meeste maaltijden zijn rond de 8 euro per persoon. Een pizza laten bezorgen kost vaak meer en is een stuk ongezonder. En geeft je niet het voldane gevoel toch zelf gekookt te hebben. Naast de maaltijden zijn er ook artikelen als wijn, chocolade, olijfolie en een koeltas te koop. Afhalen van je bestelling in de winkel is gratis, bij een Wall betaal je voor het afhalen € 1,-.

Ja, en wie zit er nu achter Bilder & De Clercq na die doorstart? Dat is H2H (‘Human-to-Human’), een participatiebedrijf voor duurzame initiatieven. Doordat Bilder & De Clercq afgepaste porties gebruikt en daarmee voedselverspilling bestrijdt (even los van de vraag wat er aan verspilling gebeurt voorafgaand aan die afgepaste porties, dat vertelt het verhaal niet), paste het bij de activiteiten van H2H. De initiatiefnemers van het eerste uur zijn er allebei niet bij de doorstart betrokken. Bilder & De Clercq in z’n tweede leven is daarmee trendy, probleemoplossend voor ‘wat eten we vandaag?’, en zal wellicht in deze variant beter kunnen overleven en wie weet zelfs groeien; door een groter bereik (en hoe groter dat wordt, hoe minder de bezorgkosten wellicht op de omzet drukken). In grote steden is het verder een mooie aanvulling op het winkelbestand.

Die avond aten we pittige linzensoep en als toetje ‘citroen posset’. Een aanbeveling.

The Category & Trade Company, Utrechtseweg 35, 3811 NA Amersfoort